Kitaplar

İlhan Tekeli, "Sanayi Toplumu için Sanayi Yazıları" kitabında Türkiye'nin ağır sanayileşme serüvenine değinerek sanayileşmenin anahatlarını çiziyor. Bizzat 1970'lerdeki sanayi inşaatı tecrübelerini de katan Tekeli, yer seçiminden holdingleşmeye kadar doğru sanayileşmenin şablonunu ortaya koyuyor.Erken Modern Dönem Avrupası'nda sanayileşmenin nasıl olduğunu, neler getirdiğini anlatarak başlayan Tekeli, sanayileşmenin topluma etkilerine de değiniyor.

Ahmet Refik Altınay'ın eski harflerle ilk baskıları 1919 yılında yapılan "İki Komite İki Kıtal" ve "Kafkas Yollarında" adlı kitaplarını "Tarihe Yolculuk" serisi altında okurlarıyla buluşuyor.Birinci Dünya Savaşı öncesinde İttihat ve Terakki'ye yakın duran ve fikri cephesinde rol oynayan Altınay, savaş sonrasında Sultan Abdülhamit devrini "saadet devri" olarak tanımlamaya başlamış ve "İki Komite İki Kıtal" başlıklı eserinde de "Osmanlı'nın korkunç sahnelerinden biri" olarak tanımladığı Sultan Beşinci Mehmed devrini anlatmıştır. "Kafkas Yollarında" adlı eseri, Mondros Mütarekesi öncesi dönemde Avusturyalı ve Alman gazeteciler ile doğuya yaptığı seyahatine dair notlarından oluşuyor ve Ermeni Meselesi'nin farklı boyutlarını inceleme imkanı sunan bir eser olarak milli tarihyazıcılığında yerini buluyor.

Bu kitap; Boğaziçi Üniversitesine bağlı Atatürk Enstitüsü ile Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitüsü ortaklığında düzenlenen atölye sunumlarından oluşuyor ve Fransız tarihyazımı ile Osmanlı'da polis, jandarma ve asayiş konuları arasında bir diyalog ifade eden bir arayışın ürünü olarak Türkiye'de çok araştırılmamış olan bu konuya dair yeni bir yön belirlemeye çalışıyor. Bu açıdan kitap sosyal tarihçilik alanında Türkiye'de alışılagelmişin dışındaki metotlarla yazılmış olan bir sosyal tarihçilik alanını okurlara sunuyor. Hem Osmanlı hem Fransız polis teşkilatlarının paralel olarak gelişmesini inceleyen makalelerin yanı sıra Fransız tarihyazımına yoğunlaşan makaleler de bulunuyor.

İlhan Tekeli bu eserinde 1960'lı yıllardan başlayan yaklaşık kırk yıllık bir süreç içinde dünyada ve Türkiye'de yaşanan değişimlerin planlama kuramını da nasıl dönüştürdüğünü ele alıyor ve kendi planlama düşüncesinin nasıl şekillendiğini anlatıyor. Kitabın isminin de ipucu verdiği üzere yönetim, dıştan verilen toplum yararı, elitist yaklaşım, araçsal rasyonellik ve nesnel bilgi odaklılıktan yönetişim, toplumdaki bireylerin seçimi, katılımcı birlikte planlama, iletişimsel rasyonellik ve öznellerarası uzlaşımlar odaklı düzene geçiş ve bununla beraber planlamadan ortaya çıkan yeni planlama yöntemlerine odaklanılıyor.

II. Abdülhamit ve Meşrutiyet dönemlerinin önemli Jön Türk devlet adamı, İngiliz taraftarı ve Arnavutluk'un kurucusu olan İsmail Kemal Bey'in bu hatıratı, Adnan İslamoğlu ve Rubin Hoxha'nın çevirisi ile ilk kez Türkçe olarak yayımlandı. Osmanlı Devleti'nin son yıllarını, II. Meşrutiyet'in Meclis-i Mebusan'ını, Osmanlı yerel yönetimlerini, Balkan Savaşı'nı, sürgünü ve Arnavutluk'un kuruluşunun birincil şahitliklerini içeren İsmail Kemal Bey'in Hatıratı, dönemin birçok Osmanlı devlet adamının anılarının aksine kronolojik, detaylı ve analiz yoğunlukludur.