Tarih Vakfı’ndan Yemek Tarihi seminer dizisi başlıyor!
Kurulduğu 1991 yılından itibaren Türkiye’de tarihe olan ilginin gelişmesine hizmet eden Tarih Vakfı, bu amaca yönelikçalışmalarına yemeğin sosyal ve kültürel tarihine odaklanan yeni bir seminer serisi ile devam ediyor.
Şenol Gündoğdu’nun moderatörlüğünde 6-27 Mayıs 2023 tarihleri arasında dört farklı konu başlığı altında gerçekleşecek seminerlerde konuları alanın uzmanlarından dinlemek ve sorularınızı doğrudan bu uzmanlara yöneltmek şansına sahip olacaksınız. Tüm seminerlere eksiksiz katıldığınız takdirde seminer serisinin sonunda katılım belgesi alabileceksiniz.Çevrimiçi(Zoom) olarak gerçekleştirilecek seminere 600 TL karşılığında kayıt olup katılabilirsiniz. Seminerlere katılım 20 kişi ile sınırlıdır.
5 öğrenci seminerlere ücretsiz katılabilecektir. Katılım talebi için niyet mektubunuzu [email protected] adresine gönderebilirsiniz.
Sizi aramızda görmekten mutluluk duyacağız.
Çevrimiçi seminerlere kayıt olmak için: https://fonzip.com/tarihvakfi/etkinlikler/yemek-tarihi-seminerleri
Daha fazla bilgi için bize [email protected] adresinden ulaşabilirsiniz.
TARİH VAKFI YEMEK TARİHİ SEMİNERLERİ – 1
Yemek Tarihçiliği ve Yemek Tarihine Yaklaşımlar
6 Mayıs Cumartesi 11:00-13:00
Özge Samancı
Günümüz Türkiye’sinde yemek, dünyada da olduğu gibi, yaygın moda haline gelmiş bir konu olarak medyada geniş yer kaplıyor. Yemek kitapları kitapçı raflarında renkli bir dünya sunarak okuyucusunu bekliyor. Peki, Türkiye’de yemek ve yemek kültürüyle ilgili sayısı her geçen gün artan akademik ve popüler yayınlar arasında acaba “yemek tarihi” nerede yer almaktadır? Avrupa’da ilk olarak ekonomik ve niceliksel tarih çalışmalarının bir parçası olarak başlayan gıda tüketim tarihi çalışmaları, günümüzde doğrudan yemeğin kendisini odak noktasına alan niteliksel bir anlayışa ve özgün bir yapıya kavuştu. Avrupa’da olduğu gibi, Türkiye’de de yemek tarihi alanıyla ilgili çalışmalar ilk olarak 1950li yıllardan itibaren başladı. Osmanlı coğrafyası ve Türkiye’yle ilgili olarak yapılacak yemek tarihi araştırmaları için önemli olan Türkoloji alanındaki kaynak çalışmaları ise 1980’li yıllardan itibaren hızlandı. Osmanlı-Türk yemek tarihi alanında sosyal ve kültürel tarih bakış açısıyla gerçekleştirilen niteliksel çalışmalar ise ancak 2000’li yıllarda başladı. Seminerlerin bu bölümünde, kültür tarihinin bir parçası olan yemek tarihinin, sözü edilen gelişmeler ışığında, dünyada ve Türkiye’de izlediği yollar ve yaklaşımlar ele alınacak.
Özge Samancı
Doç. Dr. Özge Samancı lisans (1995) ve yüksek lisans (1998) derecelerini Boğaziçi Üniversitesi tarih Bölümünde tamamladıktan sonra, doktora derecesini Paris’te EHESS (Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales)’de tarih alanında 2009 yılında almıştır. Geç dönem Osmanlı mutfak kültüründe modernleşme, Osmanlı Saray Mutfağı, İstanbul Mutfak Kültürü ve yemek tarihi ve tarihçiliği Dr. Samancı’nın çalışma ve araştırma konularını oluşturmaktadır. 2017 yılından itibaren Özyeğin Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümünde bölüm başkanı olarak görev yapmakta; yemek tarihi ve Türk mutfak kültürü alanlarında ders vermektedir. Uluslararası ve ulusal birçok kongre ve seminere katılan Dr. Samancı Yemek ve Kültür, Food & History dergilerinin yayın kurulu üyesidir. Samancı’nın “ Food Studies In Ottoman-Turkish Historiography” (in Writing Food History: A Global Perspective 2012); La Cuisine d’Istanbul au 19e siècle ( PUFR 2015) ve “History of Eating and Drinking in the Ottoman Empire and Modern Turkey” (In Handbook of Eating and Drinking, Handbook of Eating and Drinking, (ed) H. L. Meiselman, Springer, 2020, 55-76) ; “Images, Perceptions and Authenticity in Ottoman-Turkish Cuisine” (in Food, Heritage and Nationalism Routledge, 2020) gibi kitap ve kitap bölümleri bulunmaktadır.
TARİH VAKFI YEMEK TARİHİ SEMİNERLERİ – 2
“İmparatorluk Taamı: Osmanlı Mutfak Kültürüne Kuş Bakışı Yolculuk”
13 Mayıs Cumartesi 11:00-13:00
Priscilla Mary Işın
Tarihin farklı dallarından hiçbirinin yemek tarihi kadar geniş olmadığını düşünüyorum. Yiyecek üretmek ve tüketmek, insanlık tarihinin temel itici gücü olarak, görgü kurallarından siyasete ve tarımdan ekonomiye kadar her alanda önemli bir rol oynamıştır. Osmanlı’nın yemek tarihi; Anadolu’nun tarımın başladığı yer ve birçok medeniyetin beşiği olmasından, ülkenin sınırlarının Balkanlar’dan Kuzey Afrika’ya, Kırım’dan Irak’a kadar uzanmasından ve bunların yanında imparatorluğun sınırlarının ötesinde de yoğun siyasi, iktisadî ve kültürel ilişkiler içinde olmasından dolayı eşsiz zenginliktedir. Osmanlı dönemi mutfağı ve bu mutfağın geleneklerine ışık tutan kaynaklar da bu zenginliğini yansıtır. Bu kaynaklar, şer’iyye sicilleri ve şiirler gibi her türlü yazılı olanlarla birlikte, arkeolojik buluntuları, etnografik malzemeleri ve sanat eserlerini de kapsar. Günümüze kadar devam eden yemekler ve âdetler de yemek tarihçilerinin faydalanabileceği kaynaklar arasındadır. Seminerlerin bu bölümünde, Osmanlı mutfak kültürüne yemekler ve yemek kültürü ile ilgili adetlerden yola çıkılarak bir yolculuk yapılacaktır.
Mary Işın Priscilla
Priscilla Mary Işın 1951’de İngiltere’de doğdu. York Üniversitesi’nde felsefe okudu. 1973 yılından beri Türkiye’de yaşıyor. 1983’te Osmanlı mutfak tarihini araştırmaya başladı. Türkçe’den İngilizce’ye kültür ve sanat konularında çeviriler yaptı. Gülbeşeker, Osmanlı Mutfak Sözlüğü, Osmanlı Mutfak İmparatorluğu, Avcılıktan Gurmeliğe: Yemeğin Kültürel Tarihi ve Bereketli İmparatorluk: Osmanlı Mutfağı Tarihi başlıklı telif eserlerinin yanı sıra Osmanlı döneminden yemek kitabı çevriyazısı bulunmaktadır.
TARİH VAKFI YEMEK TARİHİ SEMİNERLERİ – 3
Yemek mi Gıda mı? Yeme-İçmeye Sosyolojik Yaklaşımlar
20 Mayıs Cumartesi 11:00-13:00
Zafer Yenal
Günümüzde yemek en başta gelen konuşma konuları arasında. Yemeğin popülerliği akademik çalışmalarda da kendini gösteriyor. Yeme-içmeyle ilgili sosyal bilimler alanında yapılan araştırmalar nereden nereye geldi ve nasıl bir dönüşümden geçti? Yeme-içme sosyolojisi alanında öne çıkan temalar ve yaklaşımlar neler? Seminerlerin bu bölümünde yemek sosyolojisi alanında öne çıkan temaları ve yaklaşımları değerlendireceğiz.
Zafer Yenal
Prof. Dr. Zafer Yenal Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde öğretim üyesidir. Başlıca çalışma alanları arasında tarihsel sosyoloji, siyasi iktisat, tüketim çalışmaları, yemek kültürü ve tarihi, tarım, kır sosyolojisi ve beşerî coğrafya yer almaktadır. Yenal’ın Bildiğimiz Tarımın Sonu: Küresel İktidar ve Köylülük (Çağlar Keyder’le birlikte, İletişim Yayınları, 2013) ve Aradığınız Kişiye Şu An Ulaşılamıyor: Türkiye’de Hayat Tarzı Temsilleri, 1980-2005 (Meltem Ahıska ile birlikte, Osmanlı Bankası Yayınları, 2006) başlıklı kitapları bulunmaktadır. Son makaleleri arasında 2016’da Gastronomica dergisinde “Culinary Work at the Crossroads in Istanbul” (M. Kubiena’yla birlikte), 2019’da Harvard Business Review Türkiye’de “Influencerlardan Öğrendiklerimiz: Parçalanmış Gerçeklik ve Güven Dünyasında Markalama” (A. Toker’le birlikte) ve 2020’de Journal of Peasant Studies’de “Politics of seed: The awakening of a landrace wheat and its prospects” (D. Nizam’la birlikte) bulunmaktadır. Ocak 2021’den itibaren Zappa Zamanlar başlığı altında Aposto! iletişim platformunda (https://apos.to/n/zappa-zamanlar) popüler sosyoloji yazıları yayınlamaktadır.
TARİH VAKFI YEMEK TARİHİ SEMİNERLERİ – 4
Yemeğin Kimliği: Bireysel ve Ulusal Kimlik İnşasında Gastronominin Rolü
27 Mayıs Cumartesi 11:00-13:00
Merin Sever
Yemek, “biz-ve-öteki” inşasında grup içinde birleştirici, farklı gruplar arasında ise ayrıştırıcı bir faktör olarak yüzyıllardır kullanılıyor. Tabu gıdalar, beslenme alışkanlıkları, dinî ve kültürel festivaller ve özel günler gibi yemek kültüründe belirleyici olan çeşitli etmenlerle yaratılan gastro-kimliklere, modern devletin ulus-devlet formatında biçimlenmesiyle bir de ulusal kimlik inşası ekleniyor. Gastronomi araştırmalarının siyaset bilimi, sosyoloji, uluslararası ilişkiler ve toplumsal cinsiyet araştırmaları gibi birçok alana yönelik sayısız veri sunduğunun fark edilmesiyle derinleşen yemek kültürü araştırmaları, bize tüm bu dönüşümleri bir “sofra” merceğinden okuma fırsatı sunuyor. Seminerlerin bu bölümünde, “sofra”yı merkeze alan bir yaklaşımla bireysel ve ulusal kimliğin inşasında gastronominin rolü ele alınacak.
Merin Sever
2009 yılında İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun oldu. Türkiye ve Fransa’da sürdürdüğü yüksek lisans ve doktora eğitimi esnasında milliyetçilik, modern ulus-devletin doğuşu, kimlik inşası ve feminizm alanlarında çalışırken tüm bu konuların yemekle ne kadar bağlantılı olduğunu; yemeğin, lezzetiyle olduğu kadar politik, sosyolojik ve antropolojik yönleriyle de ilgilenilmesi gerektiğini fark etti. Bu amaçla İştahperver grubunu ve dunyaninbahceleri.com’u kurdu. Derlediği İstanbul Lezzetleri kitabı 2021’de yayımlandı. Mart 2022’den beri Burak Onaran’la birlikte Atatürk Kitaplığı’ndaki “İstanbul’un Sofrasında” üst başlıklı gastronomi panellerinin koordinatörlüğünü yürütüyor. 2013’ten beri yayıncılık alanında çalışan Sever, Can Yayınları bünyesindeki Mundi Kitap’ın yönetici editörüdür. Çeşitli kitap ve dergilerde yayımlanmış makaleleri bulunmaktadır.