OSMANLI DEVLETİ’NDE YURTLUK-OCAKLIK VE HÜKÜMET SANCAKLAR

Yurtluk-ocaklık ve hükümet sancaklar, Osmanlı Devleti’nin 1514 Çaldıran Savaşı sonrasında bölgedeki yerel Kürt hanedanlar ile yaptığı bir anlaşmanın sonucu olarak, I. Selim döneminde ortaya çıkmış olup, merkezileşmenin Tanzimat uygulamaları çerçevesinde imparatorluk yapısında oluşturduğu yeni düzen ile birlikte, bu sancak yönetimleri de 19. yüzyıl ortasında sona ermiştir. Osmanlı Devleti için yaklaşık olarak üç asırlık bir süreyi kapsayan bu yönetim pratiğinin doğru bir şekilde anlaşılması ve analiz edilmesi bu derleme çalışmanın öncelediği amaçlardandır.

Yurtluk-ocaklık ve hükümet sancakları konu edinen çalışmalar bulunsa da ortaya çıkan literatür bu sancakların ne derecede bir serbesti içerisinde olduklarına indirgenmiş bir tartışmayla sınırlı kalmıştır. Retrospektif yaklaşımlardan azade olarak bu çalışmada farklı yazarlar yine farklı yurtluk-ocaklık ve hükümet sancaklara odaklanmakta, bazı yazarlar ise karşılaştırmalı bir perspektif ile bu sancakları okuyuculara sunmaktadırlar. Bu sancaklar ile ilgili doğrudan veya dolaylı olarak çalışmalar yapmış yazarları bir araya getiren bu derlemeçalışma literatürde ilk olma özelliğini taşımaktadır.