BOŞNAKLARIN TARİHİ

Mustafa Imamovi?’in “Boşnakların Tarihi” kitabı, bir Boşnak tarafından, bilimsel tarafsızlıkla kaleme alınmış, Boşnak tarihinin önemli tüm dönemlerini anlatan ilk temel/referans eser olma özelliği taşıyor. Bosna ve Boşnaklar hakkındaki bu derinlikli araştırmanın ürünü, sadece içeriğinde yer alan bilgilerle değil, yazıldığı koşullar dikkate alındığında “kanlı Bosna” anlatısı veya Batı’nın sıklıkla tarif etmeyi sevdiği “Egzotik Doğu” tanımlaması düşünüldüğünde, içinde yer almayanları ile daha da önemlidir. Kitap, ‘milliyetçi nefret’ veya ‘etnik temizlik programı’ söylemlerini ya da Bosna Hersek’in halklarından birinin bu ülkenin geleceğinde yer alma hakkına karşı bir girişimi içermemesiyle ayrışıyor.

Imamovi?, bu kitapta, Boşnakların tarihini ortaya koymak üzere üç tarihsel dönem tanımlar: Feodal Bosna Devleti, Osmanlı İmparatorluğu dönemi ve 1878’deki Avusturya-Macaristan işgali ile başlayıp bugüne dek süren Modern Dönem. Bu üç dönem arasında sayısız ara dönemler de bulunur. Müslüman-Boşnak halkının yaşadığı toplumsal, sınıfsal yenilenme ve entelektüel çeşitliliğine rağmen, Viyana Kuşatması’ndan (1683-1699) başlayarak bugüne dek bu varoluş ve öz kültürel kimliğini koruma mücadelesi kesintisiz olarak sürüyor.

Kitabın yazımına Boşnak Halkı’nın en trajik anlarını yaşadığı dönemde başlayan Imamovi?, kitabı Bosna’ya ve Boşnak halkına karşı bir borç olarak gördüğünü söyler. Bu kitap, İngiliz düşünür Edmund Burke’in dediği gibi, “Ölüler, yaşayanlar ve henüz doğmamış olanların birliği” olmayı arzu etmektedir.