OSMANLI BANKASI BANKNOTLARI (TÜRKÇE)

“Bu kitapta, 1863’ten 1914’e kadar uzanan ihraç imtiyazı kapsamında Osmanlı Bankası’nın tedavüle sunmuş olduğu bütün banknot ve değerli evrak toplanmıştır. Böyle bir çalışmanın gerçekleştirilmesi arkasındaki başlıca neden, bu konudaki büyük bilgi eksikliklerini, hatta yokluklarını, tamamlamaktır.

Gerçekten de, Osmanlı Bankası’nın ihraç faaliyeti hakkında genel anlamda bazı bilgiler bugüne kadar mevcut idiyse de, bunlar aslında son derecede yetersiz kalmaktaydı. En basit bir örnek vermek gerekirse, banka tarafından ihraç edilmiş çoğu banknotun tam olarak hangi tarihlerde ve kaç adet olarak tedavüle çıkarıldıkları bilinmekte, tedavülden çekilmeleri, iptal edilmeleri ve nihayet imha edilmeleri konusunda ise hemen hemen hiç bir bilgi bulunmamaktaydı.

Bu eksikleri tamamlayabilecek olan tek kaynak ise, bu banknotları ihraç etmiş olan Osmanlı Bankası’nın kendi kayıtlarıydı. 1997 yılında Osmanlı Bankası ile Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı tarafından yürütülen proje kapsamında bankanın arşivlerinin tasnif ve düzenleme çalışmaları sayesinde ise bu belge ve kayıtlar teker teker ortaya çıkmıştır. Artık bugün, elli yıldan fazla sürmüş olan bu ihraç faaliyetinin en ince noktasına kadar bütün seyrini takip etmek, ihraç edilmiş olan her banknotun öyküsünün ihraçtan imhaya kadar anlatmak mümkündür.” (Edhem Eldem, s.13-14)