Türkiye’nin çeşitli kentlerinde kültürel ve tarihsel dokunun korunmasına, araştırılmasına duyarlı sivil girişimlerle, yerel tarih alanında araştırma yapan ve yaşadığı bölgenin/kentin/sokağın tarihine sahip çıkma duyarlılığında olan kentlilerin, ortak projeler etrafında buluşmasının ve bir arada çalışmasının desteklendiği Yerel Tarih Grupları Projesi, bu yapısıyla ortak bir ilgi alanını ve bu ilgi alanında oluşturulacak sivil girişimleri temsil etmektedir.
Rockefeller Vakfı’nın, sivil toplum kuruluşlarının gelişimi ile ilgili fonu kapsamında mali destek bulan ve Mart 1999’da başlayan Yerel Tarih Grupları Projesi, kent ve kentlilik bilincinin o kente dair tarih bilinciyle birlikte gelişebileceği vurgusunu taşımaktadır. Farklı uzmanlık alanlarından ve mesleklerden bireylerin geçmişin algısına dair ortak duyarlılıklar ve ilgi alanları çerçevesinde bir araya gelerek kentin bugününün ve geleceğinin tasarımında etkin bir rol almaları önemsenmektedir.
Tarih Vakfı ve Yerel Tarih Grupları :
Kolaylaştırıcı sivil toplum kuruluşu olarak projede koordinasyon ağırlıklı bir rol üstlenen Tarih Vakfı, öncelikle proje kapsamında oluşturulan Yerel Tarih Grupları İletişim Ağı’nın yeni katılımlarla birlikte mümkün olduğunca genişlemesini amaçlamaktadır. Vakıf bu doğrultuda Türkiye’nin çeşitli kentlerinde kentin tarihi ve kültürel dokusunun korunması konusunda benzer duyarlılıklarda çalışmalar yürüten sivil girişimlerle bağlantı kurmakta, projeyi tanıtmakta ve bu girişimleri –yerel tarih çalışmalarını da gündemlerine alarak– Yerel Tarih Grupları İletişim Ağı’nın bir parçası olmaya davet etmektedir. Bu tür girişimlerin olmadığı kentlerde ise, yerel tarihle ilgili kişilerle bağlantı kurulmakta ve onların kentte bir yerel tarih grubu oluşumunu koordine etmeleri desteklenmektedir. Dolayısıyla her kentte sıfırdan bir çalışma başlatmak yerine orada etkin olan dernek, vakıf, sivil inisiyatif benzeri yapılarla ilişki kurulmaktadır. Projede “yerel tarih grubu” ortak bir tanım olarak kullanılmakta, isteyen gruplar farklı bir isim altında çalışmalarını sürdürmektedir.
Vakıf, bir taraftan yerel tarih grubu oluşumunun Türkiye çapında yaygınlaşması için çaba harcarken bir taraftan da var olan grupların süreklilik taşıyan yapılar olarak çalışmalarına devam etmesi için kendi deneyim ve birikimleri ölçüsünde danışmanlık desteği vermektedir. Bu amaçla, projenin akademik danışmanlarının katkısıyla, yerel tarih gruplarının çalışmaları için gereksinim duydukları konularda atölye ve seminerlerdüzenlemekte, referans kitaplar ve broşürler yayımlamakta, grup projelerine danışmanlık yapmaktadır.
Vakıf, bu proje kapsamında Yerel Tarih Grupları’na çalışmalarında rehberlik eden 6 kılavuz yayımladı. Bunlar sırasıyla Paul Thompson ve Rob Perks’in yazdığı ortak metinden derlenen Sözlü Tarih Kılavuzu , ikincisi Burçak Madran tarafından hazırlanan Yerel Tarih Çalışmalarının Sergilenmesi İçin Kılavuz , üçüncüsü Akşin Somel’in hazırladığı Yerel Tarih Çalışmaları İçin Kılavuz , dördüncüsü Ayşe Çavdar’ın kaleme aldığı Yerel Tarih Grupları İçin Kamuoyu Oluşturma ve Halkla İlişkiler Kılavuzu , beşincisi ise Burcu Yeşiladalı’nın hazırladığı Proje Hazırlama Kılavuzu, altıncısı Funda Çelebi’nin Yerel Tarih Grubu Oluşumu İçin Kılavuz’ dur. Ocak 2007’den itibaren kılavuz kitaplar yayıma hazırlayanların katkılarıyla güncellenmektedir. Güncellenen kılavuzları Kılavuz Kitaplar bölümünde bulabilirsiniz. Bunun yanı sıra proje süresince 11 sayı yayımlanmış olan Yerel Tarih Grupları Haber Bülteni Tarihçe ‘nin eski sayılarına, Yerel Tarih Grupları sergi afişleri ve kataloglarına da Arşiv bölümünden ulaşabilirsiniz.