Bilgiyi Yeniden İnşa Etmek: Tanzimat Döneminde Mimarlık, Bilgi ve İktidar

Tanzimat dönemi “Doğu-Batı” ikilemine dayalı bilgi rejimlerinin oluşturduğu geleneksel tarihyazımı anlatılarından çıkılarak tekrar incelenmeye başlamıştır. Göksun Akyürek, Tanzimat dönemini bu yeni incelemeler ışığında mimarlık boyutundan ele alıyor. Kendi tanımıyla, mimarlık tarihi anlatıları için bir “karanlık çağ” olan bu dönem, “doğru bilgi”nin kuruluşunda bir süreç görevi görüyor. Dönemin mimari pratiklerini inceleyen Akyürek, kurulan yeni bilgiyi yeni özneler olan bürokratlar ve aydınlar ile inceliyor. Mimarinin değiştirdiği söylemi de gören Akyürek, toplumsal boyutta yaşanan değişimi de gözler önüne seriyor. İlk Osmanlı üniversitesi olarak kabul edilen Darülfünun’u, hızlı bir inşa sürecinin ardından açılan Sergi-i Umûmî-i Osmâni binalarını, Bizans mirasına yönelik gerçekleşen “restorasyon” çalışmalarını konu edinen Akyürek; yeni bir bilgi alanının kuruluşunu özne, söylem ve mimari pratikler bağlamında çalışıyor.