Toplumsal Tarih Sayı:248

Toplumsal Tarih Dergisi Ağustos 2014, 248. Sayı

Toplumsal Tarih‘in Ağustos sayısının kapak yazısı Ezgi Dikici’den: “Saltanat Sembolü Olarak ‘Farklı’ Bedenler: Osmanlı Sarayında Cüceler ve Dilsizler”

Toplumsal Tarih’in Ağustos sayısında, Ezgi Dikici Avrupa’da ve başka yerlerdeki monarşilerde de görülen eski ve evrensel bir geleneği, bedensel farklılıklara sahip insanların saraylarda istihdam edilmesini, Osmanlı Sarayı’nda 15. – 17. yüzyıllarda istihdam edilen cüceleri ve sağırları konu ederek anlatıyor.

Edhem Eldem, 19 yüzyılın ikinci yarısında basılan Elbise-i Osmaniye kitabının tarihini araştırırken ortaya çıkan yeni soruları okuyucuyla paylaşıyor. Eldem bu örnekten yola çıkarak, Türkiye’de tarihçiliğin zaaflarından biri olarak ‘temel kaynak’ kabul edilen bazı çalışma ve kişilerin sorgulayıcı ve derinlemesine analizlerinin yapılmamasının sebepleri ve sonuçları üzerinde duruyor.

Zafer Toprak, Adhémar Esmein ve Léon Duguit gibi önemli anayasa profesörleri arasında gerçekleşen seçme ve seçilme hakkı tartışmalarının Osmanlı Devleti‘nin II. Meşrutiyet yıllarında kadınların siyasal katılımı konusundaki etkileri üzerinde duruyor.

Mehmet Ö. Alkan, “En Doğru Bildiğimizden Kuşkulanmak” isimli yazı dizisinde, Cumhuriyet’in ilanının, halkın ve hatta Milli Mücadele’nin önderlerinin bile haberi olmaksızın “oldu bittiye” getirilmesini ele alıyor.

Beno Kuryel, toplumsal evrim dinamiklerinde bilim ve teknoloji tarihinin gelişim sürecinde kültürel, ideolojik ve siyasi boyutlarla bugünün nasıl kurulduğunu irdeliyor.

Turhan Kaçar, Roma’da imparatorluğun kurucusu olarak bilinen Gaius Iulius Caesar Octavianus Augustus’un ölümünün 2000. yılında onun yönetiminde cumhuriyetten imparatorluk rejimine geçişin tarihini anlatıyor ve bu rejim değişikliğinin sonuçları üzerinde duruyor.

Sotirios Dimitriadis, son dönem Osmanlı Selanik’inde tramvay ve kent ulaşımı tarihinin planlanması, yapımı ve işletilmesini belgelere dayanarak ortaya koyuyor, raylı taşımacılıkla beraber ortaya çıkan sorunlar üzerinde duruyor.

Ahmed Tahir Nur, 17. yüzyılda Üsküdar Bülbülderesi’nde inşa edilen ve dört asra yakın bir süre Celveti tekkesi olarak hizmet veren Şeyh Mustafa Devâti Efendi Cami-Tevhidhanesi’nin hikâyesini anlatıyor, tekkede iç ve dış mekânda bulunan kitabeleri inceliyor.

Emre Erol, 1914 yılının Haziran ayında Eski Foça’da(Foçateyn) Müslüman çetelerin gerçekleştirdiği şiddet eylemleri ve yağmalama olaylarını bölgede bulunan Fransız arkeolog Charles Manciet’nin tanıklığına dayanarak ele alıyor, olaylar sırasında ve sonrasında Osmanlı hükümetinin olaylara yaklaşımını değerlendiriyor.

Zerrin İren Boynudelik, yeni bir yazı dizisine başlıyor; çoğu zaman yapıldığı dönemin belirgin eğilimlerini ve düşünsel yapısını da yansıtan konusu günlük hayat olan genre (tür) resimlerinden örnekler sunuyor.

Emel Seyhan, bir süredir sağlık sorunları nedeniyle ara verdiği “Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay” dizisini devam ettiriyor.

Her ay olduğu gibi Toplumsal Tarih’in 248. Ağustos sayısında Edhem Eldem “L’illustration’dan Seçmeler”i yer alıyor. Ayrıca güncel sayfalarında Andrew Mango‘nun ölümünün ardından Gürel Tüzün tarafından kaleme alınan bir anma yazısını okuyabilir; güncel haberler ile “Tarih Vakfı’ndan Haberler”de Temmuz Ağustos aylarında öne çıkan etkinliklerden ve çalışmalardan haberdar olabilirsiniz.