KENTLEŞME VE ÇEVRE TARİHİ

Cumhuriyet’in kuruluş yıllarında kabaca her dört kişiden yalnızca biri kentlerde yaşarken 2023’te nüfusun kahir ekseriyeti artık kentlerde yaşamaktadır. Türkiye’nin kentleşme ve çevre tarihi Türkiye’nin siyasi ve iktisadi tarihi ile koşutluk gösteren dönemlere ayrılsa da, büyük kırılmanın 1980’lerle birlikte Türkiye’yi dönüştüren neoliberal küreselleşme ve ona eşlik eden otoriter popülizm ile gerçekleştiği söylenebilir. 1980’lerden bu yana Türkiye’nin hızlı kentleşme sürecine kentlerin, emek gücünün ve doğanın metalaşması eşlik etti. Neoliberal sermaye birikimi emeği, doğayı ve kentleri yağmalarken, toplumsal hareketler sermayenin kent çağına meydan okumakta.

Cumhuriyet’in 100 Yılı kitapları arasında yer alan Kentleşme ve Çevre Tarihi başlıklı bu derleme kitap tam da böyle bir tarihsel anda, ‘’Kent Çağı’ olarak adlandırılan 21. yüzyıldan geriye, Cumhuriyet’in kuruluş yıllarına doğru sıçrayarak, Türkiye’nin 100 yıllık kentleşme ve çevre deneyimine odaklanıyor. Derlemede yer alan makaleler göçten, konut meselesine, yerel yönetimlerden kent hareketlerine, çevre politikalarından gıda meselesine uzanan çeşitlilikte kesitlerle Türkiye’nin kentleşme ve çevre tarihinin eleştirel bir değerlendirmesini yapıyorlar. Derleme aynı zamanda Cumhuriyet’in 100 yıllık siyasi, iktisadi ve sosyal tarihini kentlerden ve çevre sorunlarından okuma imkanı sağlıyor.