KAYBEDİLMİŞ MEMLEKETLER: Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Rumların Toplumsal ve Kültürel Bir Tarihi

“Kaybedilmiş memleketler” tabiri Yunanistan’da çok sık kullanılır. Bu tabir, 1919-22 arasındaki Yunan-Türk savaşı ve Lozan Antlaşması’nın sonucu olarak memleketlerini terk etmeye zorlanan Osmanlı Hıristiyanı göçmenlerin özgün kökenlerine atıfta bulunur. İlk bakışta bu tabirin anlamı gayet açık gibidir, fakat aynı zamanda belirsizliklerle yüklüdür, zira travmalarla ve çeşitli güçlüklerle dolu olan bu memleketlerin hatırası, göçmenlerin kimliği ve Yunan toplumunun eşit bir parçası olma arzularıyla doğrudan ilintili hassas bir durumun ispatıdır. 

(…) Ne var ki, bu kitabın amacı Küçük Asya’nın hafıza kültürünü araştırmak değil. Daha ziyade, genel kamuoyu dahil olmak üzere, Osmanlı toplumunun bünyesi dahilinde bulunan, dışlanmaya tabi tutulmayan, kendine yeterli olan bu grupların kültürel ve toplumsal tarihi üzerinde daha derinlemesine bir kazı araştırmasına girişmek üzere Yunan Osmanlılar, Romioi ile ilgilenenlere bir çağrı niteliğinde olduğu söylenebilir.

Hayırseverlik ve yoksulluk, tüketim ve toplumsal cinsiyet ilişkileri, bu kitabı tamama ermiş bir çalışma olarak bir arada tutan alanlar. Kitabın Türkiyeli okuyucular için yararlı olacağını umuyorum.

H. Eksertzoglou