1917 Rusya’da Devrimde Devrim

Ülkelerin tarihinde devrimlerin özel bir yeri olmakla birlikte, tarihteki bazı devrimlerin bütün insanlık için müstesna bir yeri vardır. Uzun çağlar boyunca hem bir dönüm hem de referans noktası teşkil ederler. Fransız Devrimi bu tür devrimlerin ilkidir. Sadece kendisinden sonra ortaya çıkan düzen için değil, kendisinden sonra gelen devrimciler için de bir mihenk taşıdır. Adeta ondan sonra yapılması arzu edilen müstakbel devrimlerin ilham kaynağı ve ”ide”sidir. Sembolleri, sloganları, dönemleri, safhaları, araçları, politik grupları ondan sonra gelen devrimciler için bir kıyaslama ölçütü oluşturur. Bundan dolayı Türkiye’de, İran’da, Yunanistan’da ”inkılaplar” ve dahi 1917 Devrimi olurken, devrimin önderleri gerçekleştirmekte oldukları devrimi Fransız Devrimi ile karşılaştırmışlardı. 1789 Fransız Devrimi’ ni bu anlamda tahtından indiren veya en azından tahtına ortak olan hiç kuşku yok ki 1917 Rus Devrimleri olmuştu.

Artık uzun 20. yüzyıl dünyası ve devrimcileri için referans ve nirengi noktası 1917 Devrimi’ ydi. Başka bir dünya alternatifini sunmasıyla, gözleri kamaştırmış, yenilerini tetiklemiş ve artık bir önceki devrimin yerini almıştır. Kısaca 1917, dünyadaki devrimler ve devrimciler için yeni bir milat, kıyas noktası ve ölçü oluşturmuştur. Dünyaya, tarihe ve genel olarak devrimlere nasıl bakmak gerektiği de bu devrim tarafından doğrudan belirlenmiş, taraftarları kadar muhalif ve muarızları için de başlıca ilgi konusu olmuştur.

Bu kitap ile mekanları, liderleri, toplumsal sınıfları, sıradan insanları, siyaseti, düşünce tarihi, afişleri, sporu, tiyatrosu, kadınları, çevre halkları ile 1917′ nin bazı az bilinen yanlarını ve bir tür hikayesi okurlarımızla paylaşmaya çalıştık.

Kitabımız;

-Y. Doğan Çetinkaya’nın devrimin 100 yıldır ne şekilde anlatıldığı u?zerinde durduğu makalesiyle açılıyor. Çetinkaya devrimin değişen algısı ve tarihyazımı u?zerine yoğunlaşıyor, 1917’den gu?nu?mu?ze farklı dönemlerde devrim anlatısında öne çıkan vurguların ve farklılıkların bir hikâyesini anlatıyor.

-Mehmet Ö. Alkan, St. Petersburg’da devrimin gerçekleştiği mekânları, devrimin anısına dikilen anıtları ve önemli yerleri gidip bizzat bulup fotoğrafladığı çok zengin bir görsel malzemeyle sunuyor bizlere. 

-Onur İşçi 1917’ye giden siyasal su?reci özetliyor ve önemli dönu?m noktalarının bir analizini yapıyor. 

-Ateş Uslu 1917’nin siyasi du?şu?nce tarihindeki köklerinin izini su?ru?yor. 

-Evrim Eken 1917’nin en çarpıcı veçhelerinden birinin, devrimin ikonografisinin önemli bir parçası olan afişleri ele alıyor. 

-Bilge Seçkin Çetinkaya devrimin tiyatrosunu, tiyatronun kitleleri nasıl hareket geçirdiğini ve daha sonra devrimin nasıl sahnelendiğini anlattığı yazısıyla önemli bir boşluğu dolduruyor. 

-Y. Doğan Çetinkaya kitaptaki ikinci makalesinde devrim içinde işçi sınıfının konumu ve rolu?nu? tartışıyor. 

-Emek Yıldırım ise bir başka önemli ve ihmal edilmiş kesimi gu?ndemimize getiriyor: Kadınlar. 

-Yiğit Akın devrimin Sovyetler Birliği’nde sporu ne şekilde değiştirdiği ve bu bağlamda devrimin toplumsal hayatın farklı bir alanında ne şekilde gerçekleştiği u?zerinde duruyor.

-Masis Ku?rkçu?gil’in Çarlık Rusya’sının batısından doğusuna kuzeyinden gu?neyine dört bir yanında yaşayan farklı halkların devrimde oynadıkları rolleri anlattığı yazısıyla sona eriyor.